Εκατό Χρόνια Ύπνο | Ποιήματα Κύπρου

Στην Αγκαλιά του Θανάτου

Ι. Έθαψα τα τραγούδια μου σε μια ξύλινη καλύβα και στη σκιά του δεντρολίβανου είδα το Τρισάγιο να θρηνεί στα μάτια του καλοκαιριού Δύσκολο ν’ αντέξω πια τόση μεγάλη λύπη· μα ποιος θα την θυμάται σε σαράντα μέρες; Καλή μου παραμάνα είναι νωρίς να με ρωτάς— θέλω να περιμένω ώσπου να ‘ρθει το σούρουπο και ο αγαθός ιερέας. ΙΙ. Τα βλέφαρά μου είναι βαριά από σκαθάρια που γιορτάζουν. Τριγύρα μου η μυρωδιά του νάρδου και βασιλικού κι ο άγιος ιερέας μ΄ σταύρωσε με τέσσερα γυαλιστερά καρφιά στην θλιβερή φωνή του ψάλτη. Δεν θέλω πια να ακούω τη θλιβερή φωνή του ψάλτη. Ο πνιγμένος του επικήδειος μου ενοχλεί τον αιώνιον ύπνο. Δεν θέλω πια να ακούω τες πένθιμες καμπάνες να χτυπούν. Ο πένθιμος θρήνος των καμπάνων μου ενοχλεί τον αιώνιον ύπνο. Θέλω να τυλίξω γύρω μου έναν αιώνα και μια νύχτα σιωπής και πια να κοιμηθώ για πάντα, μακριά από τα λόγια και το θόρυβο του κόσμου.

Ένα ποίημα στη σειρά Δεκατρείς Mεταξωτές Mπαλάντες

Read the English version of this poem at A Century of Sleep

Λίγα λόγια για το ποίημα…

Ποιήματα Κύπρου:  Εκατό Χρόνια Ύπνο - Στοχασμοί για τον Θάνατο και τη Θλίψη

Στο ποίημα “Εκατό Χρόνια Ύπνο,” από τη συλλογή Ποιήματα Κύπρου, ο ποιητής εστιάζει στη θλίψη, την απώλεια και την ησυχία της αποδοχής. Μέσα από αυτό το ελεγείο, που εντάσσεται στον κύκλο “Δεκατρείς Μεταξωτές Μπαλάντες”, η ποίηση της Κύπρου αγγίζει με λεπτότητα τον διπλό άξονα του πένθους και της λύτρωσης, δανείζοντας τη φωνή της στον πενθούντα αγαπημένο αλλά και στη νεκρή κοπέλα, η οποία παραδίδεται ήρεμα στον Άδη.

Στο πρώτο μέρος, ο νέος, καταβεβλημένος από την απώλεια, αναζητά παρηγοριά σε μια ξύλινη καλύβα, φωτισμένη από κερί. Εκεί, ανάμεσα σε τραγούδια και αναμνήσεις που προσπαθεί να θάψει, ακούγεται η προσευχή του Τρισάγιου. Το βάρος του πένθους τον κυριεύει, καθώς συλλογίζεται ποιος θα θυμάται την κοπέλα μετά το σαρανταήμερο. Η θλίψη τον παραλύει, ώσπου να φανεί η ήσυχη μορφή του ιερέα, που συμβολίζει την τελετουργική παρηγοριά της κοινότητας.

Στο δεύτερο μέρος, η φωνή περνά στην κοπέλα, που αποδέχεται σιγά-σιγά τη μετάβασή της στον αιώνιο ύπνο. Τυλιγμένη στις μυρωδιές του νάρδου και του βασιλικού, αποζητά τη σιωπή, κουρασμένη από τη φωνή του ψάλτη και τον ήχο της πένθιμης καμπάνας. Περνά στον κόσμο της αιώνιας σιωπής, απομακρυσμένη από τη φασαρία της ζωής και των τελετουργιών του πένθους, επιλέγοντας έναν αιώνα και μια νύχτα γαλήνης μακριά από ανθρώπινα λόγια.

Οι δύο φωνές στο “Εκατό Χρόνια Ύπνο” συνομιλούν μέσα από τη ποίηση της Κύπρου, σκιαγραφώντας τη βαθιά ανθρώπινη εμπειρία της θλίψης και της απώλειας. Ο θρήνος του ζωντανού επιμένει στη μνήμη, ενώ η κοπέλα απομακρύνεται αθόρυβα, μένοντας παρούσα στην αιώνια σιγή.

Ανάλυση Θεμάτων του Ποιήματος

Το ποίημα πραγματεύεται τη θλίψη, τον θάνατο και την αποδοχή. Αναδεικνύει τη μεταβατική φύση του πένθους και της μνήμης, με τον αγαπημένο να ποθεί τη διατήρηση της ανάμνησης, ενώ η νεκρή κοπέλα βρίσκει λύτρωση στον αιώνιο ύπνο.

Ανάλυση Στίχων

Ο ρυθμός ακολουθεί τη ροή της εσωτερικής αφήγησης, ενσαρκώνοντας την ταραχή του ζωντανού και τη γαλήνη εκείνης που πέρασε στον άλλο κόσμο. Η εναλλαγή των φωνών ενισχύει το ποιητικό δράμα.

Ανάλυση Συμβολισμού

Το κερί, το Τρισάγιο, ο ήχος της καμπάνας και το άρωμα του βασιλικού συνθέτουν συμβολικά στοιχεία του πένθους και του χωρισμού των κόσμων. Το θείο, μέσω των τελετουργιών, συνοδεύει τον θνητό, ενώ η αιώνια σιωπή απομακρύνει την κοπέλα από τη γήινη παρουσία.

Κύρια Ποιητική Εικόνα

Η ατμόσφαιρα που δημιουργούν το κερί και η μυρωδιά του βασιλικού είναι εμβληματική: αποδίδει την αντίθεση ανάμεσα στην εύθραυστη ζωή και την ατάραχη ησυχία του θανάτου.

Επίδραση Θρησκευτικού Συμβολισμού

Τα θρησκευτικά στοιχεία λειτουργούν ως ενδιάμεσος κρίκος ανάμεσα στον θνητό και το θείο. Όμως για την κοπέλα, αυτά ανήκουν πλέον σε έναν άλλο κόσμο. Η απόρριψή τους σηματοδοτεί την αποδοχή του θανάτου και τη μετάβαση σε μια άλλη διάσταση — πέρα από το πένθος και την ανθρώπινη θλίψη.